Ne olacak bunca ölü, Goni?

-
Aa
+
a
a
a

Vinu Vinu havaalanına bir helikopter yaklaşıyor, içinde (eski) başkan Gonzalo Sanchez de Lozada. 27 gün önce Başkan Lozada’nın açıkladığı doğalgaz satış ve dağıtım planının geldiği son aşama bu. Bolivya’da herşey saat saat değişiyor, en iyisi tersinden başlayarak gelişmeleri aktarmak.

 

 La Paz'da başkan Lozada'nın devrilmesini kutlayanlar (AP)

17 Ekim, Cuma, saat 16:00. Potasi’de sokakları arşınlayanlar kulakları radyoda parlamento toplantısının sonucunu bekliyor. 21 Eylül’de Başkan Lozada’nın aldığı karar ve ardından başlayan “doğalgaz savası”nın sonucunu bekliyor Potasililer. 21 Eylül’de Bolivya İşçiler Sendikası’nın (COB) aldığı genel grev kararına Campesinolar da destek verince eylemler bütün ülkeye yayıldı, gelişmelere karsı hükümetin yanıtı ise başta Alto kenti olmak üzere gerçekleştirdiği katliamlardı. Başkan Lozada bir anlamda 1985’te Hugo Banzar hükümetinin başlattığı doğalgazın özelleştirilmesi planının son halkasını gerçekleştirmek istiyordu.

 Şili üzerinden ABD’ye satılan ve işlenmiş gazın alım satımında yüzde 50 yüzde 50’lik bir anlaşma, yüzde 80’i yoksulluk sınırı altında yaşayan Bolivyalılar için bir felaket anlamına geliyordu ve sonuçta genel grev basit bir protesto gösterisi olmaktan çok hayatta kalma anlamı taşıyordu. Başkan Lozada’nin “demokrasiyi korumak için görev başında kalmaya devam edeceğini” açıklaması üzerine Campesinolar barikat (Bloqea) eylemlerine başladı, başta başkent La Paz olmak üzere büyük kentlere giden yollar Campesinolar tarafından kontrol altına alınmaya başlandı.

 

Başkan Lozada gittikçe derinleşen krizi engellemek için önce muhalefetteki MIR (Movimiento Izquierda Revolucianaro) ve Nueve Fuerza Nacional (NFN) liderleri Jaime Paz ve Villa Manfield’le bir araya geldi. Ordunun da Lozado’nun arkasında olduğunu açıklaması üzerine Lozado görünüşte durumunu sağlama almış gözüküyordu ama, yeni katliamlar ve yardımcısı Carlos Mesa’nin Lozada’ya desteğini çektiğini açıklaması yeni bir kriz doğurdu. Bu krizin ardından bir anlamda ecelini bekleyen köpeğin cami duvarına işemesi gibi Lozada’nun CNN’e yaptığı açıklama geldi. Lozado “Gelişmelerden Narcotrafico (Campesinolar kastediliyor) ve anarko-sendikal (COB kastediliyor) yöneticilerinin sorumlu olduğunu” açıkladı. Bu açıklamaya yanıt ise, üniversite öğrencilerinin ve insan hakları savunucularının başlattığı açlık grevleriydi. COB, Lozado istifa edinceye kadar greve devam kararını bir kez daha yinelerken Bolivya’da bir anlamda gerçek yönetici olan ordunun “Lozado·nun değiştirilmesi gerektiğini” ima etmesi, bir bakıma sonun başlangıcı oldu.

 

17 Ekim, saat 16:00. Potasi’nin sokaklarını dolduranlar parlamentonun alacağı kararı bekliyor. Radyolarda MAS (Sosyalizme Doğru - Movimiento Sosialismo) hareketinin lideri Evo Morales’in Santa Cruz’dan La Paz’a doğru yürüyüşe geçtiği haberleri, televizyonlarda Santa Cruz’un dışına barikat kurmuş askerlerin görüntüsü... Parlamentonun toplanması gecikiyor, Potasililer Goni’nin (Gonzale Lozada) kuklalarını yakıyor, Lozada’nın yeni doğalgaz yasasını iptal edip yeni yasa oluşturmak için yaptığı referandum çağrısı boşa çıkmış görünüyor, televizyonlardaki yorumcular yeni başkanın Carlos Mesa olacağını konuşuyor.

 

17 Ekim, saat 21:15. Vinu Vinu havaalanına inen helikopterde eski başkan Gonzalo Lozada ülkeden çıkmaya çalışıyor. Yeni başkan Carlos Mesa. Aslında Bolivya tarihinde bu durum ilk defa olmuyor, "transmission (geçiş dönemi) atamaları" bir önceki başkan Jorge Ourioga Ramirez’in Hugo Banzer’in yerine göreve geçtiği zaman da olmuştu. Bu durum yorumculara göre “demokrasinin kazancı...” Carlos Mesa’nın 2007’ye dek başkan olacağı açıklanıyor.

 

20 Ekim, Pazartesi. Bolivya’nın yeni başkanı, 50 yaşında bir gazeteci ve tarihçi olan Mesa, La Paz’da onbinlerin doldurduğu meydanda Kızılderili çiftçi ve işçilere sesleniyor. Kokadan bahsetmiyor ancak,

 Carlos Mesa La Paz'da yerli halka seslendi (AP)

doğalgaz ihracatı konusunda ulusal referandum sözü veriyor. Ve protestocular tarafından dile getiren haksızlıkların inceleceğini...

Ordu Mesa’yı desteklediğini açıklıyor ama Potasi sokaklarında Goni’nin kuklası üzerindeki bir yazı her şeyi özetliyor sanki; “Ne olacak bunca ölü, Goni?”